Ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοτελώς απασχολούμενους, ασφαλισμένους στον e-ΕΦΚΑ, για την κύρια σύνταξη, καταβάλλεται η ασφαλιστική εισφορά που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγει ο ασφαλισμένος. Εάν ο ασφαλισμένος δεν επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία, τότε καταβάλλει την ασφαλιστική εισφορά που αντιστοιχεί στην 1η ασφαλιστική κατηγορία.
Ο ασφαλισμένος μπορεί να αιτηθεί την υπαγωγή του σε υψηλότερη ή χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία, από εκείνη που ήδη υπάγεται, και η υπαγωγή του στη νέα κατηγορία θα γίνει για το επόμενο έτος.
Οι νέοι επαγγελματίες, για την πρώτη πενταετία άσκησης της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, μπορούν να υπαχθούν στην ειδική ασφαλιστική κατηγορία, καταβάλλοντας μικρότερη ασφαλιστική εισφορά. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μία μόνο φορά, δηλαδή σε περίπτωση διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας και επανέναρξης δεν είναι δυνατή η επιλογή της ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας.
Οι συνταξιούχοι που μετά την συνταξιοδότησή τους αναλαμβάνουν ή συνεχίζουν να ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα δεν μπορούν να υπαχθούν στην ειδική ασφαλιστική κατηγορία
| Ασφαλιστική Κατηγορία | Μηνιαία Εισφορά Κύριας Σύνταξης |
| 1η | €155 |
| 2η | €186 |
| 3η | €236 |
| 4η | €297 |
| 5η | €369 |
| 6η | €500 |
| Ειδική Κατηγορία για νέους επαγγελματίες | €93 |
Καταβολή ασφαλιστικών εισφορών
Οι ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα που αυτές αφορούν. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής τους επιβαρύνονται με τον προβλεπόμενο τόκο καθυστέρησης.
Πρόσωπα που καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερου επαγγελματία ή αυτοτελώς απασχολούμενου
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται:
α) στους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ, και ειδικότερα:
- επαγγελματίες, βιοτέχνες, εμπόρους, ξενοδόχους, κατόχους αυτοκινήτων δημοσίας χρήσεως κ.λπ.
- μέλη ή μέτοχοι εταιρειών (ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ) με αντικείμενο επαγγελματικό, βιοτεχνικό, ή εμπορικό
- μέλη Δ.Σ. σε Α.Ε. με αντικείμενο επαγγελματικό, βιοτεχνικό ή εμπορικό, εφόσον είναι μέτοχοι άνω του 3%
- μέτοχοι σε Α.Ε. (άνω του 10%) με αντικείμενο τη μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων επί κομίστρω με αυτοκίνητα δημοσίας χρήσεως
- διαχειριστές των ΙΚΕ
- μοναδικός εταίρος μονοπρόσωπης ΙΚΕ
- ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων
- ελεύθεροι επαγγελματίες του πρώην ΟΑΕΕ-Τομέας Ασφάλισης Ναυτικών Πρακτόρων και Υπαλλήλων και του πρώην ΤΑΠΕΑΠΙ (αναβάτες, προπονητές)
β) στους ασφαλισμένους του πρώην ΤΣΜΕΔΕ (μέλη του ΤΕΕ (μηχανικοί, αρχιτέκτονες κ.λπ.) που έχουν κάνει έναρξη επαγγελματικής δραστηριότητας στη Δ.Ο.Υ.)
γ) στους ασφαλισμένους του πρώην ΤΣΑΥ
- υγειονομικοί (ιατροί, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, κτηνίατροι) που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή αμείβονται κατά πράξη και περίπτωση.
- μέλη εταιρειών με αντικείμενο ιατρικό, φαρμακευτικό κ.λπ. που παρέχουν υπηρεσία χωρίς αμοιβή, μεταπτυχιακοί φοιτητές, συμμετέχοντες σε ερευνητικά προγράμματα κ.λπ. (άρθρο 18 παρ. 4 του ν. 3232/2004)
δ) στους ασφαλισμένους του πρώην Ταμείου Νομικών ( δικηγόροι που έχουν κάνει έναρξη επαγγελματικής δραστηριότητας στη Δ.Ο.Υ., συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές, υποθηκοφύλακες, δικηγόροι σε αναστολή άσκησης δικηγορίας, προαιρετικά οι ασκούμενοι δικηγόροι και οι δικαστικοί επιμελητές)
ε) στους ασφαλισμένους του πρώην ΕΤΑΠ – ΜΜΕ (ιδιοκτήτες εφημερίδων και περιοδικών, ανταποκριτές εφημερίδων, περιοδικών και πρακτορείων της αλλοδαπής, εφημεριδοπώλεις, διανομείς τύπου και υποπράκτορες, εταίροι ή μέτοχοι σε εταιρείες με σκοπό τη διακίνηση, διανομή και πώληση εφημερίδων και περιοδικών, φωτοειδησεογράφοι και εικονολήπτες επικαίρων) και του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ (πωλητές εφημερίδων και περιοδικών που στερούνται επαγγελματικής στέγης και πωλητές λαϊκών αγορών) βάσει της αριθ. Φ.11321/59554/2170/22-12-2016 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β΄ 4569).
Μείωση ασφαλιστικής εισφοράς
Μείωση κατά 50% της εισφοράς ασφαλισμένου για ένα έτος για γυναίκες που αποκτούν παιδί (άρθρο 141 παρ. 2 του ν. 3655/2008). Η μείωση δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση επιλογής της ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας για τους νέους επαγγελματίες.
Αμειβόμενοι με ΔΠΥ σε έως δύο αντισυμβαλλόμενους
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοτελώς απασχολούμενοι, που αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (ΔΠΥ) σε έως 2 αντισυμβαλλόμενους, μπορούν να ζητήσουν τον επιμερισμό της ασφαλιστικής εισφοράς, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τους μισθωτούς ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ.
Η εισφορά ασφαλισμένου, ύψους 6,67% για την κύρια σύνταξη, βαρύνει τον ελεύθερο επαγγελματία ή τον αυτοτελώς απασχολούμενο, και η εισφορά εργοδότη, ύψους 13,33%, βαρύνει τους αντισυμβαλλόμενους.
Προϋπόθεση για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι η ύπαρξη σύμβασης (γραπτής ή προφορικής) και ο αριθμός των αντισυμβαλλόμενων να μην υπερβαίνει τους δύο.
Εισφορές επικουρικής ασφάλισης
Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι, και οι ελεύθεροι επαγγελματίες (άρθρο 97 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 45 του ν. 4670/2020 και τροποποιήθηκε με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 35 του ν. 4756/2020) κατατάσσονται από 1.1.2020-31.05.2022 σε τρείς ασφαλιστικές κατηγορίες: 1η ασφαλιστική κατηγορία 42 ευρώ, 2η ασφαλιστική κατηγορία 51 ευρώ,3η ασφαλιστική κατηγορία 61 ευρώ. Από 1.6.2022 και εφεξής οι τρεις αυτές ασφαλιστικές κατηγορίες μειώνονται στα 39 ευρώ, 47 ευρώ και 56 ευρώ, αντίστοιχα.
Η κατάταξη σε μία (1) από τις τρεις (3) ασφαλιστικές κατηγορίες είναι υποχρεωτική. Αν ο ασφαλισμένος δεν επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία, κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη. Ο ασφαλισμένος μπορεί, με αίτησή του, να επιλέξει ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία από αυτή που υπάγεται ή, εφόσον βρίσκεται σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία, να επιλέξει κατώτερη. H αίτηση επιλογής δύναται να υποβάλλεται και ηλεκτρονικά.
Εισφορές εφάπαξ παροχής
Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες κατατάσσονται σε τρείς (3) ασφαλιστικές κατηγορίες, στις οποίες αντιστοιχεί το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των 26€, 31€ ή 37€ (άρθρο 35 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 31 του ν. 4670/2020)
Οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται από την 1.1.2014 και εφεξής για κάθε ασφαλισμένο τηρούνται σε ατομικές μερίδες.
Νομοθετικό Πλαίσιο
- Άρθρο 39 του ν. 4387/2016 (άρθρο 35 του ν. 4670/2020)
- Εγκύκλιος Δ.15/Δ΄/οικ.11442/292/26-3-2020
- Για τους αμειβόμενους με ΔΠΥ :
- Εγκύκλιος Φ.80000/5547/248/7-2-2017
- Εγκύκλιος Φ.8000/οικ.17002/739/7-4-2017
